چیزی که زنان غواص باید بدانند

تفاوت ها و شباهت ها با مردان

زمانی که صحبت از فیتنس در غواصی می شود، توصیه ها برای زنان و مردان بسیار شبیه به هم است: تمرین خوب، وزن متعادل

و آگاهی راجع به خطرات احتمالی مرتبط با شرایط پزشکی و دارویی. صرف نظر از جنسیت،

همه ی غواصان باید از پوشش مناسب استفاده کنند، هیدراته باقی بمانند و محیط غواصی و نکات لازم

در غواصی را درک کنند.

مردان و زنان تفاوت های فیزیکی و فیزیولوژیکی دارند.

زنان یک سوم جمعیت غواصان تفریحی را تشکیل می دهند

در سال 2013 PADI جمعیت غواصان

این سازمان را 66 درصد مرد و 34 درصد زن اعلام کرد و مردان 64 درصد از جمعیت

بیمه شده ی DAN را تشکیل می دهند. اطلاع از دغدغه های ویژه ای که ممکن است

زنان با آن مواجه شوند بسیار اهمیت دارد.

حفظ دمای بدن

هم در مردان و هم زنان دمای بدن در هیپوتالاموس کنترل می شود و عواملی از جمله

چربی بدن، پراکندگی چربی در بدن و نسبت body surface-area-to-mass بر آن تاثیر می گذارند.

تفاوت هورمون ها ممکن است بر روی تنظیم حرارت تاثیرگذار باشد،

اما ترکیب بدن (بادی کامپوزیشن) و سایز معمولاً در هنگام قرار گرفتن در معرض سرما حرارت بدن

را تنظیم می کنند. مجموع از دست دادن حرارت ممکن است در زنان بیشتر باشد زیرا

عموماً نسبت سطح به حجم بدن آن ها بالاتر است.

و در مقایسه با مردان حجم ماهیچه ی کمتری دارند (حجم ماهیچه ای بیشتر با تولید

متابولیک گرما ارتباط مستقیم دارد). برخی از مقالات عنوان می کنند که حرارت بدن زنان

در هنگام غوطه وری و استراحت در آب سرد بسیار سریع تر کاهش پیدا می کند.

حرف آخر این است که هر غواص باید پوشش مناسب خود را به تن کند که او را به خوبی گرم نگاه دارد (محافظت گرمایی).

عادت ماهیانه

هیچ مدرکی گواه بر اینکه زنان در طول عادت ماهیانه بیشتر مورد حمله ی کوسه ها قرار گرفته اند وجود ندارد.

با این حال اضطراب، سرگیجه و احساس سرما و پتانسیل وحشت زدگی در طول PMS یا سندروم قاعدگی

در زنان افزایش پیدا می کند. فقر آهن زودگذر در طول دوران عادت ماهیانه توان انجام تمرینات

را کاهش می دهد، بنابراین زنان باید آمادگی تغییر رفتار خود را در صورت ضرورت داشته باشند.

عادت ماهیانه می تواند میگرن را تحریک کند، که در زنان شیوع بیشتر در مقایسه با مردان دارد.

اگر علائم میگرن بروز کرد، غواصی را به تعویق بیندازید.

تحقیقات اشاره می کنند که ممکن است افزایش خفیف خطر DCS در طول مرحله ی فولیکولار چرخه ی

قاعدگی وجود داشته باشد. زنان باید در این دوران تعداد غوص های خود را کاهش بدهند.

در طول مرحله ی فولیکولار با وسواس بیشتر و محافظه کارانه تر پوشش خود را انتخاب کنید.

ضرورتی ندارد کاملاً از غواصی کردن خودداری کنید. ولی زنان باید بدانند سندروم

قاعدگی و اثرات آن چه تاثیراتی بر آن ها می گذارد و استرس حسی، زود رنجی،

گرفتگی عضلات، سردرد یا سایر علائم مرتبط ممکن است ایمنی غواصی را کاهش دهند.

قرص های پیشگیری از بارداری

مصرف قرص های پیشگیری از بارداری ممکن است باعث شکل گیری لخته ی خون مانند لخته شدن

خون در ورید ها بشود.

تحقیقات نشان می دهند که مصرف قرص های بارداری خوراکی (OCP) می توانند

خطر گرفتگی رگ در اثر لخته شدن خون (thromboembolic) مثل امبولی ریه، حمله ی قلبی

یا سکته ی قلبی را افزایش دهد.

گزارشی در سال 1985 نشان می دهد که زنانی که از OCP ها استفاده می کنند

و بیش از 25 نخ سیگار در روز می کشند در مقایسه با زنان غیر سیگاری 23 برابر بیشتر ریسک

ابتلا به گرفتگی رگ در اثر لخته شدن خون در آن ها افزایش پیدا می کند. حوادث ناشی از گرفتگی رگ

در اثر لخته شدن خون بر روی خشکی تا حدودی قابل کنترل هستند اما در داخل آب غیر قابل

کنترل اند. ترک سیگار، تمرینات و حرکات ورزشی منظم در طول سفرهای طولانی می توانند

ریسک یک شرایط بحرانی که به دنبال شکل گیری لخته ها ایجاد می گردد را کاهش دهند.

بارداری

نه فقط زنان باردار باید از غواصی کردن پرهیز کنند بلکه زنانی که فکر می کنند باردار هستند

یا قصد بارداری دارند باید از غواصی کردن پرهیز کنند. به دلایل اخلاقی هیچگاه بر روی جنین

انسان هنگام غواصی تحقیق صورت نگرفته است. نگاهی به حکایت های گذشته پیرامون غواصی در

هنگام بارداری نشان می دهند اگر مادر باردار غواصی کند، خطراتی برای جنین ایجاد خواهد شد.

مطالعه بر روی 208 زن که در طول بارداری غواصی کردند نشان داد که آمار تولد نوزاد با وزن کم،

نقص های تولد و مشکلات تنفسی نوزاد و سایر مشکلات در آن ها افزایش داشته است.

DCS

مطالعات انجام شده بر روی گوسفند نشان می دهد که ممکن است پیش از اینکه علائم DCS در

مادر ظاهر شود حباب ها در بدن جنین ایجاد شوند (دلیل مطالعه بر روی گوسفند این است که جفت

در انسان و گوسفند به هم شباهت دارد.) ریسک بالقوه ی مرگ برای جنین وجود دارد زیرا سیستم

قلبی و عروقی جنین فیلتر کارآمدی ندارد. بنابراین، هر حبابی که در بدن جنین تشکیل می شود احتمال دارد

مستقیماً به مغز و عروق کرونری برود. همه ی مطالعات انجام گرفته بر روی گوسفندان تعداد

بسیار بالایی مرگ جنین را نشان می دهد.

درست مثل غواصی اسکوبا، اطلاعات در مورد غواصی آزاد و بارداری محدود است،

بیشتر اطلاعاتی که در دسترس است از ama diversهای ژاپنی و haenyo diversهای

کره ای به دست آمده است. غواصی برای صید مروارید و آبالون روش امرارمعاش این غواصان است

و اکثر آن ها زنان هستند. بیشتر ama diversها در طول دوران حاملگی بدون اینکه اتفاقی برای

آن ها بیفتد به غواصی آزاد ادامه می دهند. غواصی آزاد با رعایت احتیاط در طول دوران حاملگی ممکن است یک فعالیت ایمن برای لذت بردن یا ریلکسیشن محسوب شود (سلامت مادر و جنین را به همراه دارد)،

ما نباید به عنوان یک تمرین ایده آل در نظر گرفته شود. ®DAN پیشنهاد می کند که زنان باردار باید

پیش از آغاز هر نوع فعالیت جدید با پزشک خود مشورت کنند.

توصیه ها برای بازگشت به غواصی بعد از زایمان با توجه به نوع زایمان متفاوت است،

بعد از یک زایمان طبیعی و عادی بدون مشکل، مادر می تواند حدود 21 روز بعد غواصی کند.

این زمان برای بسته شدن دهانه ی رحم لازم است تا خطر عفونت به حداقل کاهش پیدا کند.

در مورد زایمان سزارین نرمال معمولاً 8 الی 12 هفته زمان لازم است که مادر بنیه ی از دست رفته ی

خود را بازیابد. اگر مادر به خاطر پیچیدگی سزارین بستری شد، باید بیش از 12 هفته احتیاط کند تا

ظرفیت هوازی و توده ی عضلانی او به حالت معمولی بازگردد. در صورت سقط جنین، شخص

باید بعد از تشخیص پزشک برای داشتن فعالیت بدون محدودیت غواصی را شروع کند.

دوران شیر دهی

غواصی برای مادران شیرده فعالیت ایمن محسوب می شود. نیتروژن در شیر مادر تجمع پیدا نمی کند،

و ریسک جذب اکسیژن نامحلول توسط جنین از طریق شیر مادر وجود ندارد. اما غواصی کردن می تواند

باعث دهیدراته شدن مادر شود و تولید شیر را با اختلال مواجه کند، بنابراین هیدراته ماندن اهمیت دارد.

اقدامات زیبایی و جراحی های زیبایی

غواصی کردن بعد از جراحی پلاستیک وابسته به اقدامات بعد از آن است. برای مثال، بوتاکس که برای

کاهش آثار چین و چروک عضلات صورت را ریکس می کند معمولاً زمان پرهیز از غواصی

کمی را می طلبد. هر زمان که پزشک تشخیص دهد که ریسک عفونت وجود ندارد شخص می تواند

غواصی را از سر بگیرد. فیلرهای پوستی به ملاحظات بیشتری نیاز دارند زیرا با افزایش حجم باعث

از بین رفتن چین و چروک های صورت می شوند. دلیل این نگرانی فشار محیطی حین غواصی نیست

بلکه جابه جایی فیلر به دلیل فشار وارد شده از ماسک غواصی است. پزشک معالج می تواند

زمان لازم برای جا به جایی فیلر را به شما اطلاع دهد.

غواصی کردن بعد از جراحی های سنگین پزشکی از جمله جراحی زیبایی شکم (abdominoplasty) یا

ایمپلنت سینه فقط زمانی ایمن است که پزشک به بیمار اجازه ی فعالیت کامل و بدون محدودیت

را بدهد (معمولا برای این نوع از جراحی ها 6 تا 8 هفته کافی است). هنگام غواصی با ایمپلنت سینه

باید احتیاط کرد. از محکم بستن تسمه های BC خودداری کنید تا از وارد آوردن فشار اضافی بر

روی ایمپلنت جلوگیری شود. به خاطر داشته باشید که ایمپلنت های نمکی (saline) شناوری خنثی

دارند، اما سیلیکون ها شناوری منفی دارند و ممکن است وضعیت غواص را در داخل آب تغییر بدهند.

افزایش سن و یائسگی

میانگین سن جمعیت غواصان رو به افزایش است. بر اساس اطلاعات اعضاء DAN

از سال 2000 تا 2006، میانگین سن اعضاء مرد 44 و در مورد زنان 42 سال است. و میانگین سن

هر دو جنس در طول دوره ی چهارساله به طرز چشم گیری افزایش پیدا کرده است. با افزایش سن،

زنان غواص باید ملاحظات ویژه ای را رعایت کنند. علائم یائسگی می تواند هم جسمی باشد و

هم روانی، که شامل اضطراب، کاهش انرژی و گر گرفتگی، اختلالات خواب و تغییرات روحیه می شوند.

با این وجود، یائسگی با غواصی کردن در تضاد نیست، ایمنی غواص را به خطر نمی اندازد

و بزرگ ترین ریسک برای غواصان زن سالخورده محسوب نمی شود.

مشکلات پزشکی مرتبط با افزایش سن از جمله افزایش فشار خون، بیماری های قلبی و دیابت نیازمند

توجه بیشتری هستند چرا که احتمال تاثیر گذاشتن این اختلالات بر غواصی بیشتر است.

زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند در معرض ریسک مشکلات جدی پزشکی مثل بیماری های

قلبی و عروقی، سکته و پوکی استخوان قرار دارند. هورمون تراپی که برای رهایی از علائم یائسگی

به کار می رود می تواند باعث محافظت قلبی و عروقی در زنان یائسه ی جوان تر از (50 تا 54 سال) شود

ولی ممکن است خطر پارگی پلاک (plaque rupture)

در زنان یائسه ی مسن تر را به همراه داشته باشد.

سلامت قلبی – عروقی بر اساس آمار جامعه ی قلب امریکا، بیماری های قلبی و عروقی در مقایسه با

همه ی انواع سرطان، زنان را بیشتر به کام مرگ می کشاند. کمک های اولیه ی به موقع ضروری است،

اما مداخله ی سریع و به موقع در غواصی می تواند چالش برانگیز باشد.

پوکی استخوان (Osteoporosis) یکی از دلایل بیماری زنان با افزایش سن خطر پوکی استخوان است،

که می توان با سنجش تراکم استخوان ( bone density test) آن را مشخص کرد. بنیاد ملی

پوکی استخوان پیشنهاد می کند که زنان در صورت مشاهده ی نشانه های زیر سنجش تراکم استخوان

را انجام بدهند: بعد از سن 50 سال شکستگی استخوان را تجربه کرده اند، در سن یائسگی با ریسک

فاکتورها قرار دارند، سن آن ها کمتر از 65 سال است و یائسگی را با ریسک

فاکتورها پشت سر گذاشته اند، 65 سال یا بیشتر سن دارند.

وجود مشکلات در سلامت استخوان ها مانعی برای غواصی کردن نیست اما زنانی که پوکی استخوان

در آن ها تشخیص داده شده است یا از دست دادن های حاد استخوان را تجربه کرده اند، باید از به تن

کردن تجهیزات سنگین غواصی مثل تانک و وزنه ها هنگامی که بیرون از آب هستند خودداری نمایند.

غواصانی که پوکی استخوان دارند باید سیلندر و BCD را داخل آب به تن کنند تا خطر شکستگی

استخوان کاهش پیدا کند، از حمل کردن تانک بر روی خشکی خودداری کنند و از ورود

به آب در سواحل خطرناک مثل سواحل صخره ای خودداری کنند.

خطرات مرتبط

مقایسه نرخ مرگ با توجه به سن و جنسیت در اعضاء DAN نشان می دهد که مردان 2.8 برابر بیشتر

از زنان در حین غواصی فوت کرده اند. برخی از افراد ممکن است به این نتیجه برسند که این جمله به

معنای این است که مردان در مقایسه با زنان بیشتر رفتارهای ریسکی از خود بروز می دهند، اما

این موضوع باید مورد بررسی قرار بگیرد.

خلاصه

شباهت زنان و مردان غواص در مقایسه با تفاوت های آن ها بسیار بیشتر است. برای

حفظ ایمنی غواصی، هر دو جنس باید تناسب اندام خود را حفظ کنند، و برای محیط هایی که قرار است

در آن غواصی کنند آمادگی داشته باشند. اما اطلاع از نکات سلامتی ویژه ی بانوان برای

مثال بارداری، تنظیم حرارت و تفاوت های علائم مشکلات قلب و عروق برای زنان غواص و

البته همیاران آن ها بسیار مفید است.

ترجمه :امین جدیدی

مدرس freediving مدارس بین المللی غواصی (SSI) مدرس دوره های عمومی و تخصصی مدارس بین المللی غواصی )SSI( مدرس دو ستاره کنفدراسیون جهانی فعالیت های زیر آب )C.M.A.S(